Kafademi, ulusal ve uluslararası projeler kapsamında yürüttüğü araştırmalarda, toplumsal fayda ve katılımcı anlayışı merkeze alan bir dizi sosyal bilimsel yaklaşım kullanmaktadır. Bu yöntemler, karmaşık toplumsal meseleleri analiz etmede disiplinlerarası etkileşimi mümkün kılmakta; politika, hizmet tasarımı ve teknolojik adaptasyon süreçlerine sosyal boyut kazandırmaktadır.

1. Sosyal Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (Social Life Cycle Assessment [S-LCA])

S-LCA, ürün veya hizmetlerin yaşam döngüsü boyunca toplumsal etkilerini değerlendiren bir yaklaşımdır. Tedarik zincirindeki aktörlerin sosyal koşullarını, paydaş ilişkilerini ve yerel etkileri analiz ederek karar verme süreçlerinde sosyal boyutun görünür hâle gelmesini sağlar. Özellikle; gıda, adil üretim, toplumsal sorumluluk ve yerel istihdam gibi alanlarda bu yönteme dayalı araştırmalar yürütmekteyiz.

2. Ortak Tasarım ve Ortak Yaratım Yaklaşımları (Co-Design & Co-Creation)

Ortak tasarım ve ortak yaratım yaklaşımları; kamu, özel sektör, vatandaş ve sivil toplum arasında ortak tasarım süreçleri kurarak karar verme ve çözüm geliştirme faaliyetlerini daha kapsayıcı hâle getirir. Katılımcı atölyeler, senaryo geliştirme çalışmaları ve etkileşimli platformlar aracılığıyla çok paydaşlı iş birliği desteklenir. Kafademi, dâhil olduğu bütün teknik veya AR-GE projelerinde dahi bu yaklaşımları kullanmaktadır.

3.  Müzakereye Dayalı Vatandaş Meclisleri (Citizen Assemblies)

Bu yöntem, farklı sosyodemografik grupların temsil edildiği yapılar üzerinden kamu ile ilgili konuların derinlemesine tartışılması ve ortak çözümler üretilmesi sürecini ifade eder. Karar verme süreçlerine vatandaşların bakış açısının yapısal olarak dâhil edilmesini sağlayacak mekanizmalar ve çerçeveler geliştirilmesini içermektedir. Kafademi, özellikle iklim meclisleri ve afet meclisleri oluşturulması konusunda yerel yönetimlerle ve ilgili paydaşlarla birlikte çalışmaktadır.

4.  Çok Katmanlı Etki Analizi (Impact Evaluation)

Toplumsal, kurumsal ve bireysel düzeyde gerçekleşen değişimleri bütüncül biçimde analiz eden bu yaklaşımı özellikle otomotiv, çoklu afet ve sağlık konulu araştırmalarda kullanmaktayız. Sadece çıktılara değil, sonuçlara ve uzun vadeli etkilere odaklanarak sürdürülebilir etki üretimini özellikle kırılgan grupları dâhil edecek çerçeveler geliştirmekteyiz.

5.  Katılımcı Risk Haritalama ve Toplum Temelli Kırılganlık Değerlendirmesi (Participatory Risk Mapping & Community-Based Vulnerability Assessment)

Bu yaklaşım yerel toplulukların bilgi, tecrübe ve önceliklerini haritalama sürecine dâhil ederek risk ve kırılganlık analizini daha gerçekçi ve bağlamsal hâle getirmektedir. Topluluk düzeyindeki faaliyetlerde, etkileşimli haritalama çalışmalarında; iklim, enerji, sağlık ve afet konularındaki araştırmalarda çok farklı tekniklerle bu yaklaşımı kullanmaktayız.

6. İnsan Davranışı Modeli (Human Behavior Model [HBM])

Toplumun kriz ve belirsizlik durumlarındaki davranış biçimlerini anlamaya yönelik geliştirilen bu model; bireylerin risk algısı, hazırlık düzeyi, dayanışma biçimleri ve karar verme reflekslerini senaryolar aracılığıyla simüle eder/canlandırır. Kafademi’nin dâhil olduğu projelerde özellikle iklim, afet ve sağlık temelli çalışmalarda davranışsal öngörü sağlamada kullanılmaktadır.

7. Etmen Tabanlı Model (Agent-Based Model [ABM])

Karmaşık toplumsal sistemlerde bireylerin ve grupların etkileşimlerini simüle etmeye/canlandırmaya yönelik bir yaklaşımdır. ABM, bilişsel modellerle desteklenen sanal toplumlar oluşturarak belirli senaryolara karşı ortaya çıkan kolektif davranış örüntülerini analiz eder. Bu yaklaşımı; özellikle iklim ve afet konulu uygulama projelerinde mobilite, tahliye, kriz anı tepkileri gibi alanlarda kullanmaktayız.

8. Kapsayıcı Doğa-Temelli Çözüm Tasarımı (Nature-Based Solution [NBS])

NBS, Doğa temelli çözümlerin kent mekânlarında herkes için erişilebilir ve adil biçimde tasarlanmasını hedefleyen bir yaklaşımdır. Kırılgan topluluklarla yürütülen katılımcı tasarım çalışmaları sayesinde kamusal yeşil alanlar, iklim sığınakları ve kent ekosistemleri sosyal bütünleşmeyi destekleyecek şekilde yeniden kurgulanır. Buna uygun olarak özellikle afet konulu projelerde bu yaklaşıma dayalı çözümler geliştirmekteyiz.

9.  Sosyal Medya Analizleri (Social Media Data for Citizen Behavior Analysis)

Vatandaş davranışlarını gerçek zamanlı gözlemleme ve analiz etme imkânı sunan sosyal medya verileri; toplumsal algı, duygusal tepkiler ve kolektif eğilimleri incelemede kullanılmaktadır. Bu yaklaşımı özellikle afet gibi hızlı veri sağlamanın önemli olduğu konularda kullanmaktayız.

10. Vatandaş Bilimi Yaklaşımı (Citizen Science Approach)

Vatandaş bilimi, bilimsel bilgi üretme sürecine vatandaşın aktif olarak katılmasını teşvik eden kapsayıcı bir yaklaşımdır. Bu yöntem sayesinde bireyler yalnızca veri sağlayıcı değil, aynı zamanda sorun tanımlayıcı, gözlemci, yorumlayıcı ve hatta çözüm geliştirici roller üstlenmektedir. Kafademi, bu yaklaşımı, kamuoyunun farkındalığını arttırmak, katılımcı araştırma kapasitesini geliştirmek ve bilim–toplum etkileşimini güçlendirmek amacıyla neredeyse bir perspektif olarak bütün araştırma prosedürlerinde uygulamaktadır. Bu konuda anket, dijital platform, mobil uygulama ve çerçeveler aracılığı ile vatandaşın özellikle çevre, afet, sağlık ve enerji gibi alanlarda veri üretimine ve uygulama süreçlerinin ve sonuçlarının gözlemlenmesine kadar katkısını elde etmeye çalışmaktayız.